Wat willen we in Borsele bereiken?
Wonen
In Borsele is er een tekort aan woningen. Daarom is het nodig dat er méér woningen gebouwd worden. Ook wordt ruimte geboden aan nieuwe vormen van wonen, zoals co-housing.  Nieuwe woningen moeten flexibel zijn voor verschillende doelgroepen: jongeren, starters, spoedzoekers en senioren. Zowel de komende tien jaar als de periode daarna blijft het aantal huishoudens groeien. Daarna kan de bevolkings- en huishoudensgroei stagneren. Vooral het aantal 65- en 80-plushuishoudens groeit hard. Ook is er een toename in éénpersoonshuishoudens. Het aantal gezinnen groeit licht, andere doelgroepen krimpen. Dat maakt dat er ook vooral een verdelingsvraagstuk speelt. Het is onze opgave om senioren door te laten stromen naar een op maat gesneden woning waar ook zorg geboden wordt, zodat de doorstroming op de woningmarkt meer op gang komt.  

Hoewel het duidelijk is dat er een tekort is aan passende woningen, is nog niet op dorpsniveau bepaald wat er exact nodig is. Hier wordt wel invulling aan gegeven in het kader van de uitwerking van de regionale Woonvisie.

Leefbaarheid en voorzieningen
De maatschappelijke voorzieningen zoals dorpshuizen, basisscholen en sportgelegenheden zijn talrijk in onze gemeente. Gespiegeld aan/in vergelijking met andere gemeenten hebben we een sterke oververtegenwoordiging van deze voorzieningen. De cruciale vragen hierbij zijn hoe we de voorzieningen betaalbaar houden en overeind houden daar waar dat nodig is. We willen dat de voor onze inwoners nodige voorzieningen voor al onze inwoners bereikbaar zijn.

Gezondheid
Voor de inwoners van Borsele willen we een toegankelijk en inclusief woon-, leef- en werkklimaat waar iedereen zich veilig voelt en waar iedereen zo gezond mogelijk leeft. Tegelijkertijd zien we de effecten van de veranderende maatschappij: ouderen wonen langer thuis, steeds meer kinderen kampen met overgewicht of obesitas, tieners zitten vaker binnen en eenzaamheid komt vaker voor bij ouderen. We willen door middel van bewegen en ontmoeten een bijdrage leveren om deze negatieve effecten tegen te gaan. Veel volwassenen hebben tegenwoordig meer aandacht voor gezond bewegen. Dit is ook een speerpunt van de gemeente en daarom hebben we een Lokaal Preventieakkoord opgesteld: een actieplan rondom de preventiethema’s roken, overmatig alcoholgebruik, overgewicht en eenzaamheid. Ook het Actieplan Meebewegen stimuleert de gezondheid van de inwoners. Het doel van het plan is: ‘Een leven lang sport en bewegen voor alle inwoners van Borsele en daarmee een gezonde leefstijl, ontmoeting, verbinding en participatie stimuleren’. Deze onderwerpen hebben grote invloed op het welbevinden en de gezondheid van jong en oud. Samen met lokale partijen en inwoners willen we aan de slag. Een gezonde fysieke omgeving is hier van groot belang.

Hoe willen we die ambitie bereiken?
Wonen
De gemeente werkt aan een behoeftepeiling en een regionale Woonvisie met uitvoeringsagenda. In die Woonvisie gaan we in elk geval vastleggen dat de bouw van woningen versneld moet worden. In beginsel bouwen we voor het opvangen van de bevolkingsontwikkeling van onze eigen inwoners, maar ook andere groepen of mensen die nog niet in Borsele wonen moeten een plekje kunnen vinden. Als er wettelijke ruimte bestaat, willen we sturen op specifieke doelgroepen die een huis in de gemeente kopen. In onze Woonvisie leggen we vast dat:

• Zolang er behoefte is, bestaat er in al onze dorpen ruimte voor woningbouw, maar het grootste deel van de woningbouw landt in Heinkenszand en ’s-Gravenpolder. Door de gespannen woningmarkt komen er meer woningen dan in het verleden.
• Het woningaanbod moet aansluiten bij de behoeften vanuit de samenleving. We hebben daarbij expliciet aandacht voor onze doelgroepen: jongeren, starters, senioren, zorgbehoevenden etc.
• Het accent voor woningbouw ligt op inbreiding. Uitbreiding wordt echter niet uitgesloten. Voor alle kernen geldt dat woningbouw ‘op Borselse schaal’ plaats moet vinden.
• We bieden meer ruimte voor ‘nieuwe’ woonvormen. Daarbij beperken we ons niet tot blauwdrukken als tiny houses of knarrenhofjes, maar willen we over de volle breedte ruimte bieden om met creatieve ideeën te komen die bijdragen aan het oplossen van de woningnood.
• Deze ambities kunnen niet los gezien worden van de wijze waarop we op beeldkwaliteit sturen. We blijven sturen op beeldkwaliteit, maar gaan wel meer ruimte bieden om goede oplossingen mogelijk te maken.

In aanvulling hierop continueren we onze huidige beleidslijn. Dit betekent dat:

• We de eigen unieke ruimtelijke kwaliteiten van de gemeente behouden en waar mogelijk verbeteren.
• Bij dorpsvernieuwing (inbreiding en herstructurering) drie componenten centraal staan:
  • Kwaliteit van de woningen en woonomgeving van de kernen.
  • Het treffen van duurzame maatregelen.
  • Levensloopgeschikt maken van de woningen.

De huisvesting van arbeidsmigranten is vaak gekoppeld aan onze agrarische sector of de industrie in de gemeente. Daartoe blijven we inzetten op het humaan en fatsoenlijk huisvesten van arbeidsmigranten. Huisvesting is op verschillende locaties op grond van verschillende eisen mogelijk. Locaties waar huisvesting mogelijk is, zijn agrarische campings, inpandige voorzieningen, leegstaande bebouwing, getransformeerde bedrijfsgebouwen, reguliere woningen of grootschalige voorzieningen voor arbeidsmigranten.  
Aanvullende eisen voor de huisvesting van arbeidsmigranten wordt in specifiek beleid opgenomen. Daarnaast vraagt de huisvesting van arbeidsmigranten een actieve inzet en een structurele aanpak van de regio, omdat de huisvesting van arbeidsmigranten niet iets tijdelijks is, maar permanent en in de toekomst zelfs zal toenemen.

Leefbaarheid en voorzieningen
We willen dat de voor onze inwoners nodige voorzieningen voor al onze inwoners bereikbaar zijn. Daartoe rekenen we dat iedere inwoner van Borsele in het eigen dorp op z’n minst toegang moet hebben tot een ontmoetingsplek. Daarnaast moet op een redelijke afstand een sportvoorziening gelegen zijn. Om de toegang tot voorzieningen te behouden is ingrijpen soms noodzakelijk. Dat betekent niet altijd clusteren, slimme combinaties maken kan ook al helpen. Zeker is dat we in elk dorp een centrale voorziening willen (behouden). Daar kan een veelvoud aan functies en mensen worden gecombineerd zoals eenzaamheidsbestrijding, gezamenlijke eetmomenten, zorg, bewegingsactiviteiten en zelfs een loket van de gemeente. Voor basisscholen geldt dat ze goed bereikbaar moeten zijn en onderwijs met voldoende kwaliteit moeten bieden. Waar mogelijk sturen we aan op slimme combinaties van voorzieningen. Daarnaast onderstrepen wij het belang van en bieden wij ruimte aan culturele uitingen, activiteiten en voorzieningen in alle facetten van de Borselse samenleving, van evenementen tot feesten, theater, musea etc. Wij zien dit als een belangrijke motor voor de gemeenschapszin. Het maakt onze dorpen tot een gemeenschap in plaats van een verzameling huizen.

We gaan concreet aan de slag met een kaderplan voorzieningen. In dat kaderplan leggen we onze koers vast voor onze maatschappelijke voorzieningen. In dat kaderplan komt in elk geval naar voren:

• De resultaten van onderzoek en gesprekken aangaande de mogelijkheden voor het in stand houden van de voorzieningen. We clusteren niet alle voorzieningen in één of twee van onze dorpen. In ieder dorp moet het voorzieningenniveau bestaan uit minstens één ontmoetingsplek.
• We beslissen als gemeente nooit over clustering of sluiting, zonder vooraf in gesprek te zijn gegaan met de betrokken partijen.
• We bespreken dit vroegtijdig met het dorp en maken gebruik van ‘natuurlijke momenten’ waarop we deze discussie moeten en kunnen voeren, bijvoorbeeld in het kader van verduurzaming van gebouwen. De dorpen spelen een volwaardige rol in deze gesprekken.
• We werken aan een Kerkenvisie. De resultaten van de studie betrekken we bij het maken van een toekomstperspectief voor onze kerken.
  

Gezondheid
De komende jaren werken we verder aan het creëren van een fysieke gezonde leefomgeving waarin ontmoeting en beweging voor iedereen centraal staan. Ons beleid daartoe hebben we verwoord in het actieplan sociaal domein alsook het actieplan ‘sport, bewegen en gezondheid’. We geven fasegewijs uitvoering aan de daarin genoemde actiepunten. Daarnaast stimuleren we sportverenigingen om sterk, vitaal, financieel gezond en daarmee toekomstbestendig te worden. We blijven een gezonde en veilige omgeving inrichten voor sport en beweging. Hiertoe werken we de speerpunten van ons Lokaal Preventieakkoord verder uit met onze partners.

Een ander belangrijk onderdeel van onze gezondheid gaat over ‘bescherming’ tegen milieueffecten zoals geluid, luchtkwaliteit, geur, straling, externe veiligheid etc. Het Rijk en de provincie Zeeland stellen kaders voor veel van deze thema’s die leidend zijn voor een gezonde, veilige en schone leefomgeving. De gemeente Borsele volgt deze regelgeving uiteraard en hecht veel waarde aan een gezond, veilig en schoon Borsele. We denken als gemeente bewust na over de manier van inrichten van de omgeving en gebouwen, om zodoende risico’s zo klein mogelijk te houden. Daarbij vinden we de volgende zaken belangrijk:

• Goede vluchtroutes.
• Rekening houden met de kernwaarden voor een veilige fysieke leefomgeving die zijn opgesteld door Brandweer Nederland.
• Toegankelijkheid van de gemeente voor hulpdiensten.
• Beperken van geluidhinder door wegverkeer.
• Beperken van geurhinder door veehouderijen en industrie, specifiek van het Sloegebied.
• Voorkomen van problemen met de bodemkwaliteit.
• Beperken gezondheidsrisico’s door bedrijvigheid.
• Mogelijkheden voor stralingsarme gebieden of locaties.
• Stimuleren van beweging door groene, zuurstofrijke omgevingen.